Fototrof bakteriyalar
Bakteriyalar qidalanmasına görə iki qrupa bölünür.Avtotrof və heterotrof. Aftotrof bakteriyalar qeyri-üzvi maddələrdən üzvi maddələr sintez etmə qabiliyyətinə malikdirlər.Avtototrof bakteriyalar kifayət qədər mürəkkəb bir metabolik aparat təqdim edən mikroorqanizmlərdir. Bu bakteriyalar qeyri-üzvi maddələri assimilyasiya etmək, üzvi maddələrə çevirmək qabiliyyətinə sahibdirlər, daha sonra inkişafları üçün zəruri olan biyomolekulları istifadə edirlər.Bu səbəbdən bu tip mikroorqanizmlər sərbəst canlı orqanizmlər kimi davranaraq müstəqil olurlar. Yaşamaq üçün lazım olan qidaları almaq üçün başqa orqanizmləri istila etmələrinə və ya ölü üzvi maddələri parçalamalarına ehtiyac yoxdur. Avtotrof bakteriyalar ekosistemdə əsas rol oynayır, çünki digər canlıların inkişafı üçün lazım olan üzvi maddələri təmin edirlər. Yəni ekoloji tarazlığın qorunması üçün həyati funksiyaları yerinə yetirirlər.Bu orqanizmlərin planetdəki ilk həyat forması olduğu düşünülür; Və bir çox ekosistemdə qida zəncirinə başlayırlar.Bunlar özləri də enerjidən istifadəsinə görə iki qrupa, fototrof və xemotrof bakteriyalara bölünür.
Fototrof bakteriyalar-Fotototrofik orqanizmlərə yosunlar, bitkilər və bəzi bakteriyalar daxildir. Qeyri-üzvi maddələrin üzvi maddələrə çevrilməsi prosesini həyata keçirmək üçün günəş işığından enerji mənbəyi kimi istifadə olunması ilə xarakterizə olunur.Fotoavtotrof bakteriyalarda bunlar öz növbəsində oksigenli və anoksigenik fotoavtotroflara bölünür.
Oksigenli fototrof bakteriyalar-Bu tip bakteriyalarda günəş enerjisini bakteriyoklorofil adlanan yaşıl bir piqmentdən tutmaq və kimyəvi enerjiyə çevirməkdən ibarət olan fotosintez prosesi baş verir. Enerji ətraf mühitdən karbon dioksidi götürmək üçün və su və mineral duzlarla birlikdə qlükoza və oksigen istehsal etmək üçün istifadə olunur. Qlükoza daxili metabolik proseslər üçün istifadə olunur və oksigen xaricə salınır.
Anaoksigenik fotoavtotrof bakteriyalar-Anaerob bakteriya ilə xarakterizə olunurlar, çünki tənəffüs prosesində oksigen istifadə etmirlər, zərər vermədən. Enerji mənbəyi olaraq günəş işığından da istifadə edirlər. Bəziləri Fe-ni oksidləşdirir oksigen olmadıqda.
Avtotrof bakteriya növlərinə nümunələr.Oksigenli fotoavtotroflar
Bu təsnifatda siyanobakteriyalar var. Bunlar oksigen fotosintezi həyata keçirən yeganə prokaryotik hüceyrələrdir.Su bakteriyalarıdır, ən çox yayılmış cinslərdirProxlorokok və Sinekokok. Hər ikisi də dəniz pikoplanktonunun bir hissəsidir.Cinslər də məlumdur Xrookoksidiopsis, Osilatoriya, Nostok Y Hapalosiphon.
Anoksigenik fotoavtotroflar
Bu təsnifatda:- Kükürdlü olmayan bənövşəyi və ya qırmızı bakteriyalarRhodospirillum rubrum, Rhodobacter sphaeroides, Rhodomicrobium vannielii. Bununla birlikdə bunlar fotogeterotrofik olaraq da inkişaf edə bilər.
– Bənövşəyi və ya kükürdlü qırmızı: Xromatium şərab, Thiospirillum jenense, Thiopedia rosea.
– Kükürd olmayan göyərtilər: Xloroflexus və Xloronema.
– Kükürd göyərti: Chlorobium limicola, Prosthecochloris aestuarii, Pelodictyon clathratiforme.
– Heliobacterium modesticaldum.
YAZAR: Mahizər Əsədzadə
Həmçinin bax: https://kafkazh.com/viruslarin-tesnifati/
Həmçinin bax: https://turaz.org/qazaxistan-2025-ci-iledek-5-yeni-neft-kimya-zavodu-insa-edecek/
